Jak infekują wirusy?

Wirusy to wewnątrzkomórkowe pasożyty o wymiarach w granicach od 20 do 200 nm. Mają różny kształt i skład chemiczny, ale zawierają tylko DNA albo RNA. Nienaruszona cząstka wirusa zwana wirionem składa się z części wewnętrznej i zewnętrznej. Część wewnętrzną stanowi genom (kwas nukleinowy – DNA lub RNA), a część zewnętrzną kapsyd, który zbudowany jest z kapsomerów.
Niektóre wirusy mogą być dodatkowo otoczone glikoproteinową błoną zewnętrzną. Wirusy są odporne na działanie antybiotyków.

Wnikanie wirusów do organizmu gospodarza może nastąpić przez:

- skórę i błony śluzowe (wirus wścieklizny),
- układ oddechowy (wirus grypy, rinowirusy, koronawirusy, wirus ospy wietrznej, odry, różyczki),
- układ pokarmowy (rotawirusy i enterowirusy, np. wirus polio),
- na drodze kontaktów płciowych (wirus HSV, wirus brodawczka, wirus HIV),
- przekazywanie pionowe, tzn. od matki do dziecka poprzez błony płodowe, podczas porodu lub przez mleko matki (wirus odry i cytomegalii – CMV, wirus HSV, HIV, wirus zapalenia wątroby typu B).
Bez zdolności przenoszenia się z jednego organizmu do drugiego, wirusy nie byłyby w stanie replikować i bardzo szybko zostałby wyeliminowane.  Aby wirus był zakaźny wystarczy sam genom, czyli materiał informacyjny.
Przebieg zakażenia wirusowego jest uzależniony od wielu czynników, jak np. wiek czy odporność danego organizmu. Infekcja może być miejscowa lub blisko miejsca zakażenia. Może mieć również charakter ogólny, kiedy wirus rozprzestrzeni się z miejsca wniknięcia do innych narządów.

Zainfekowanie organizmu wirusami może się różnie objawiać:

- zakażenie bezobjawowe
- zakażenie objawowe, a następnie zanik wirusa i wyzdrowienie
- zakażenie utajone (latencja)
- nosicielstwo
- stan nowotworowy
- śmierć.

Infekowanie komórki przez wirusy przebiega w następujących etapach:

- adsorpcja wirusa na powierzchni komórki – opiera się ona na połączeniu ze specyficznym receptorem. Białko wirusowe, od którego zależy rozpoznanie komórki to tzw. białko wiążące receptor.
- przenikanie przez błonę komórkową, czyli penetracja – zachodzi na trzy różne sposoby zależne od budowy wirusa: fuzja, wiropleksja, endocytoza.
- uwolnienie materiału genetycznego wirusa, czyli odpłaszczenie (odrzucenie białek otoczki).
- namnożenie specjalnych enzymów wirusowych potrzebnych do replikacji.
- replikacja – wirus powiela się w komórce gospodarza.
- namnażanie kwasu nukleinowego wirusa oraz białek otoczkowych; komórka przestawia się na produkcję cząsteczek wirusowych.
- składanie – wytworzenie nukleokapsydu.
- uwolnienie wirusa z komórek do środowiska okołokomórkowego – migracja wirusa.